مشخصات فیزیکی برنج

برنج از گیاهان علفی یکساله می باشد، که در زمان برداشت دارای ارتفاع 1.2 متر می باشد. خصوصیات ظاهری گیاه برنج، برگها بلند و پهن بوده روی ساقه های توخالی ایجاد می شود. سیستم ریشه ای این گیاه عمدتا بصورت رشته ها ای اغلب گسترده می باشد. گیاه برنج همچنین دارای خوشه یا گل آذین (خوشه گل) بوده که از سنبلچه هایی تشکیل شده است که دارای گلهایی هستند که میوه یا دانه تولید می کنند. گیاه برنج از لحاظ تنوع دارای گونه ها بسیاری بوده که از نظر طول ، شکل و وزن خوشه و بهره وری کلی گیاه معین تفاوت زیادی دارند.

توسعه پرورش برنج

در دهه 1960، انقلاب سبز موسوم به انقلاب سبز ، یک تلاش علمی بین المللی برای کاهش خطر گرسنگی در جهان ، باعث تولید سویه های اصلاح شده بسیاری از محصولات غذای ، از جمله محصولات معروف به برنج معجزه آسا شد. این نژاد که برای مقاومت در برابر بیماری و افزایش بهره وری تولید می شود ، با یک ساقه محکم و کوتاه مشخص می شود که از بین رفتن افتادگی را به حداقل می رساند. شرایط نامناسب خاک و عوامل دیگر ، موفقیت گسترده پیش بینی شده را مهار می کند.

تاریخچه پرورش برنج

در ابتدا گیاه برنج در مناطق غرقابی و باتلاقی بصورت گسترده رشد پیدا کرد و بدلیل کشت و نگهداری راحت کم کم توسط جامعه انسانی بصورت گسترده مورد پرورش قرار گرفت. بسیاری از فرهنگ ها شواهدی زیادی درخصوص کشت اولیه برنج نشان می دهند، این کشورها شامل چین، هند و تمدن های جنوب شرقی آسیا می باشد. . با این حال، اولین شواهد باستان شناسی مربوط به 7000-5000 قبل از میلاد نشان دهنده کاشت این محصول در مرکز و شرق چین می باشد. با توجه به آب هوای منحصر به فرد کشورهای آسیای و دوری این مناطق از آب هوای اقلیمی سرد بیش از 90 درصد برنج جهان در آسیا، عمدتا در چین، هند، اندونزی و بنگلادش ، با مقادیر کمتری در ژاپن ، پاکستان، ایران و کشورهای مختلف آسیای جنوب شرقی کشت می شود. همچنین برنج در مناطقی از اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا کشت می شود. برنج بجز در مناطق کوهستانی، این گیاه در دشت های ساحلی پر آب، دلتای جزر و مدی و رودخانه های مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل پرورش می یابد.

نحوه کشت گیاه برنج بدین صورت می باشد که ابتدا بذرها در زمین های کوچک کارت بندی شده به دو صورت کشت سنتی کشت در بستر خاک و کشت مدرن در سبد جهت کشت بوسیله ماشینات مدرن کاشته می شود، وقتی نهال ها 25 تا 50 روزه می شوند، آنها را به مزارع یا شالیزار جهت کاشت منتقل می کنند. در این مدت میزان 5 سانتیمتر از گیاه داخل آب قرار می گیرد و ریشه گیاه در طول فصل رشد زیر آب می ماند. در مناطق تپه ای مزارع برنج به طور معمول تراس بندی می شوند تا شالیزارها در برابر سیل و طوفان حفظ گردند. تولید موفقیت آمیز برنج عمدتا به آبیاری مناسب و همچنین به کیفیت خاک و نور آفتاب مناسب بستگی دارد.

میزان برداشت برنج در مناطق گوناگون بر اساس کیفیت زمین نوع گونه برنج و غیره متفاوت می باشد بعنوان مثال برنج طارم هاشمی نسبت به به شیرودی دارای سطح برداشت کمتری بوده اما کیفیت بالاتری دارا می باشد. در کشورهای آسیایی شالیزار در سه نوع خاک اصلی شامل خاک رس با کف سفت، رس نرم با ته نرم و خاک حاوی پیت، به شرطی که عمق پیت زیاد نباشدکشت می گردد.در این مزارع بایستی خاک قبل برداشت زهکشی و خشک گردد.هنگام استفاده ار تجهیزات برداشت مانند کمباین زمین باید خشک شده و تنها دارای 14 درصد رطوبت باشد تا از خرابی دستگاه جلوگیری شود.

فرآوری و نحوه برداشت برنج

برنج معمولا بصورت یک دانه هسته مانند می باشد که بدلیل وجود پوسته سخت تحت عنوان شالی خوانده می شود، شالی یک دانه قهوای سخت زبر و ضخیم می باشد. که از برنج سفید در برابر شرایط مختلف محافظت می کند. دستگاه فرآوری کننده فرز معمولاً لایه های پوسته و سبوس مغز را از بین می برد و گاهی اوقات از روکش گلوکز و تالک استفاده می شود تا سطح براق به هسته آن برسد. برنجی که فقط برای از بین بردن پوسته ها فرآوری می شود، به آن برنج قهوه ای گفته می شود ، حاوی حدود 8 درصد پروتئین و مقدار کمی چربی است و منبعی از تیامین ، نیاسین ، ریبوفلاوین، آهن و کلسیم می باشد. برنجی که برای از بین بردن سبوس نیز آسیاب می شود برنج سفید نامیده می شود و از نظر مواد مغذی دارای عناصر مفید کمتری مسی باشد.

مصرف تنهای برنج در رژیم غذایی سبب افزایش ابتلا به بیماری بربری می گردداین بیماری بدلیل کمبود تیامین بوجود می آید که منشائ آن بخش قهو های برنج می باشد. در بسیاری از جوامع استفاده از برنج قهوه ای طرفدار ندارد بنابراین برنج بوسیله انواع مواد معدنی مانند: مواد مغذی آن و ویتامین ها گروه بی غنی سازی می گردد. در بسیاری از کشورهای آسیایی معمولا از روش فرز جهت آسیاب برنج استفاده می گردد اما در کشورهای مثل ژاپن روش های فراوری و تبدیل شالی به برنج پیشرفته بوده و ار تجهییزات پیشرفته استفاده می گردد.

نحوه آسیاب و تولید برنج به عوامل گوناگونی بستگی دارد که شامل اندازه، شکل، میزان رسیدگی و قرار گرفتن در معرض آفتاب بستگی دارد. برخی از آسیاب های بزرگ، که روزانه 500 تا 1000 تن شالی را برنج می کنند، در فرآینده پوست اندازی در چنین دستگاهی بخش ناچیزی از برنج دچار شکستن می گردد.در روش مدرن فرآوری فرز، شالی بجای قرار گرفتن در معرض آفتاب معمولا به دستگاه خشک کن بزرگ منقل شده و فرآیند خشک کردن انجام می پذیرد.

شالی برنج دارای محصولات جانبی بسیاری مانند، سبوس و نشاسته پودر شده و غیره می باشد. از این محصولات جانبی به عنوان خوراک دام استفاده های غذایی و صنعتی استفاده می شود. از برنج شکسته در تهیه، تقطیر و تولید نشاسته و آرد برنج استفاده می شود. بدنه برای سوخت، مواد بسته بندی، سنگ زنی صنعتی، تولید کود و تولید یک ماده شیمیایی صنعتی به نام فورفورال استفاده می شود. از کاه برای خوراک، تختخواب های دام، کاهگل سقف، حصیر، پوشاک، مواد بسته بندی و جارو استفاده می شود. همانطوریکه در بالا اشاره شده مصرف برنج در بسیاری از کشورهای جهان بخصوص کشورهای آسیایی بعنوان غذا اصلی تلقی می شود استفاده از تجهیزات پیشرفته در تبدیل برنج سبب افزایش میزان تولید و دسترسی جمعیت فقیر به این محصول می گیردد.

برنج ایرانی

ایران با توجه به آب های چهار فصلی که در سرتاسر آن وجود دارد، بعنوان یکی از مناطق اصلی پرورش برنج در منطقه شناخته می شود و برنج در دو استان گیلان و مازندران بصورت گسترده در گونه متنوعی شامل برنج طام هاشمی، برنج شیرودی یا پر محصول برنج ندا و فجر کشت می گردد. کاشت برنج در استانهای دیگر معمولا در صورت دسترسی به آب بهمیزان فراوان صورت می گیرد.

خرید برنج ایرانی

خرید برنج ایرانی در ایران معمولات در کارخونه های بزرگ تحت عنوان شالیکوبی و بصورت آنلاین در وب سایت عمده فروشی بی واسط صورت می گیرد.